14.08.2017

Վազգեն Գաբրիելյան / «Պարանոյա».ինչո՞ւ, հանուն ինչի՞






Հատված Վազգեն Գաբրիելյանի ««Պարանոյա». ինչո՞ւ, հանուն ինչի՞» հոդվածի /«Գրական թերթ», 15-31 հոկտեմբեր, 2000/, որով բանավեճ սկսվեց «Գրական թերթ»-ում։






....Գրողի ազատությունը կարեւոր ու անհրաժեշտ պայման է ճշմարիտ ստեղծագործության ծնունդի համար, սակայն ազատություն չի նշանակում՝ ինչ մտածում եմ, կարող եմ ասել։ Գրողը պարտավոր է միշտ աչքի առաջ ունենալ իր ընթերցողին, մշտապես պահել չափի զգացումը, հաշվի առնել նաեւ իր ժողովրդի առանձնահատկություններն ու շահերը, փոքր ազգի բարոյական չափանիշները։ Չի կարելի, ասենք, մատնացույց անել ֆրանսիացիներին կամ հոլանդացիներին, թե տեսեք՝ նրանք ինչ են անում ու գրում, թե հայ գրողը ինչո՞ւ պիտի հետ մնա նրանցից եւ պատկերների ու բառերի ազատ ընտրության մեջ, ինչպես ասում են՝ «տալ ու անցնել»։ Չի կարելի ժողովրդավարության ու «մարդու ազատության» անունից պաշտպանել սեռական շեղում ունեցողներին քաղաքացիություն տալու հորդոր-պարտադրանքներն ու համակերպումը։ Չի կարելի «խղճի ազատության» անունից պաշտպանել զանազան աղանդավորներին, որոնք կաշառված՝ տներն են խցկվում ու «մարդ որսում», եւ կոչ անել՝ ով ինչ աղանդ ուզում է՝ թող դավանի։ Եթե նույնիսկ դժգոհ ես քո եկեղեցու գործունեությունից։

26.07.2017

Արփի Ոսկանյանի գիրքը ոչ թե վաճառվեց, այլ խաղարկվեց. (Ֆոտոշարք)

 Փետրվարի 6-ին Խնկո Ապոր անվան ազգային գրադարանում կայացավ Արփի Ոսկանյանի «Չի վաճառվում» պատմվածքների ժողովածուի շնորհանդեսը: «Անտարես» հրատարակչության հրատարակած ժողովածուում տեղ գտած պատմվածքները ընդգրկում են 20 տարվա ժամանակահատվածը` ներկայացնելով հեղինակի անցած ճանապարհը պատանեկությունից մինչեւ միջին տարիք, այդ ճանապարհին տեղի ունեցած աշխարհայացքային, գեղագիտական, ոճական փոփոխությունները: «Չի վաճառվում»-ը Արփի Ոսկանյանի չորրորդ գիրքն է: Շնորհանդեսի ժամանակ գիրքը  ոչ թե վաճառվեց, այլ խաղարկվեց: Միջոցառմանը ներկա ԱԺ պատգամավոր Նիկոլ Փաշինյանն իր խոսքում ասաց, որ մշակույթը, հատկապես գրականությունը ստեղծում է այն կաղապարը, որի շուրջ ձեւավորվում են հանրությունն ու պետությունը: «Ճիշտն ասած, 2016 թ. ինքս ինձ համար հայտարարել էի ժամանակակից հայ գրականության ընթերցման տարի, եւ ցավոք, տարվա միայն մի մասը կարողացա հատկացնել դրան, բայց այն ինչ հասցրի կարդալ, հասկացա, որ ամենակարեւոր գործը, որ արվում է Հայաստանում, հենց այս տեքստերի ստեղծումն է, այդ տեքստերի մեջ կա բովանդակություն, լուծումներ, պարզապես պետք է ուշադիր ընթերցել դրանք: Ինչ վերաբերում է Արփի Ոսկանյանին, նշեմ, որ մեր համագործակցությունը` որպես ընթերցող եւ խմբագիր, շատ երկար տարիների պատմություն ունի: Ես ուրախ եմ արձանագրել, որ  Արփի Ոսկանյանի գրածները «Հայկական ժամանակ» թերթում» տպագրելը մի արդյունքի հանգեցրել են, եւ թերթի հեղինակությունը դրանից աճել է»,- նշեց Նիկոլ Փաշինյանը: Կարդացեք նաև «Իրանը պայքարում է ոչ միայն Թուրքիայի, այլեւ ՀՀ իշխանության դեմ»․ Լարիսա Ալավերդյան 3 ամիս է՝ չեն կարողանում պարզել՝ ով էր քննչական կոմիտեի նախագահին անանուն նամակ ուղարկողը «Բռնաբարվելը որպես հաճույք ներկայացնելը ե՛ւ ուղեղի հետ կապված խնդիր է, ե՛ւ արժեքների, բռնաբարում են, ասում եք՝ նորմալ է, թուլացեք, հաճույք ստացեք». Շարմազանով «Գրողուցավ» կայքի խմբագիր, գրող Համբարձում Համբարձումյանը կնոջ` Արփիի մասին խոսելիս կես կատակ-կես լուրջ ասաց. «Արփիի արձակը շատ հավանում եմ, ինքը միշտ հաղթում է բոլոր մրցույթներում, որոնց ես էլ եմ մասնակցում ու ես նախանձում եմ»: «Անտարես» հրատարակչության խմբագիր Արքմենիկ Նիկողոսյանն ասաց, որ Արփիի մասին պատմական բաներ կարող է պատմել Հուսիկ Արան: Վերջինս հիշեց 1996-ին Արփիի ու իր հանդիպումը, երբ ինքը «Գարուն» ամսագրի գրականության բաժնի խմբագիրն էր: Ասում է` Արփիի բանաստեղծությունները չմերժեց, բայց դրանք ինչ-ինչ պատճառներով չտպագրվեցին: Այնուհետեւ 2000-ին հանդիպեցին «Առագաստ» սրճարանում, ապա լուսահոգի Վարուժան Այվազյանի մոտ: «Երբ Արփին տպագրվեց «Գարունում», միանգամից մեծ աղմուկ առաջացավ, տարբեր կարծիքներ, բայց մի բան հստակ էր` ասպարեզ է մուտք գործել տաղանդավոր անձնավորություն»,- շեշտում է Հուսիկ Արան: Ի դեպ, նա Արփի Ոսկանյանի ստեղծագործություններից մեկի հերոսն է դարձել: «Պատմվածքները կուտակվել էին, վերջապես ազատվեցի իրենցից: Հիմա էլ իմը չեն»,-իր գրքի մասին ասաց հեղինակը: Արփին նաեւ հավելեց, թե հատուկ խոսք չի պատրաստել շնորհանդեսի առիթով, իրեն թվում էր, թե քննադատություններ կլսի իր մասին, բայց բոլորը միայն լավ բաներ ասացին:  Գոհար ՀԱԿՈԲՅԱՆ









Ամբողջական հոդվածը կարող եք կարդալ այս հասցեով՝ https://www.aravot.am/2017/02/06/853053/

© 1998 - 2022 Առավոտ – Լուրեր Հայաստանից

25.07.2017

 «Չի վաճառվում»․ այսպես է կոչվում Արփի Ոսկանյանի գիրքը, որը շնորհանդեսի ժամանակ ոչ թե վաճառվեց, այլ խաղարկվեց։ Գրքում տեղ գտած պատմվածքներն ընդգրկում են 20 տարվա ժամանակահատված՝ ներկայացնելով հեղինակի անցած ճանապարհն ու այդ ճանապարհին տեղի ունեցած աշխարհայացքային, գեղագիտական, ոճական փոփոխությունները։ Միաժամանակ գրքում երեւակվում է տվյալ ժամանակաշրջանի գրականության հետագիծը։ Սա հեղինակի 4-րդ գիրքն է, բայց պատմվածքների 1-ին ժողովածուն. «Պատմվածքները կուտակվել էին, վերջապես ազատվեցի իրենցից: Հիմա էլ իմը չեն»,-ասաց հեղինակը։   



«Անտարես» հրատարակչության խմբագիր Արքմենիկ Նիկողոսյանն իր խոսքում կանգ առավ գրքի վերնագրի վրա՝ «Չի վաճառվում», այն բաժանելով 2 մասի՝ Արփի Ոսկանյանն իբրեւ քաղաքացի, անհատականություն եւ Արփի Ոսկանյանի գիրը, տեքստը։ «Նրանք, ովքեր շփվել են Արփիի հետ, գիտեն, որ նա մեր գրական դաշտի, քաղաքի ամենաչվաճառված քաղաքացիներից մեկն է եւ երբեք չի դավաճանել իր սկզբունքներին։ Արփիի գրականությունը մեր անկախության շրջանի այն քիչ տեքստերից է, որ երբեք ոչ մի տողով չի վաճառվում»,-նշեց գրականագետն ու նկատեց, որ սա ոչ միայն հեղինակի 20 տարվա ստեղծագործություններն ամփոփող գիրք է, այլեւ այն բացառիկ գրքերից, որ կարող է պատկերացում տալ մեր պետականության 25 տարիների սոցիալական, քաղաքական, հասարակական կյանքի մասին ու ոչ թե հրապարակախոսական լեզվով, այլ գեղարվեստական ընդհանրացումներով։

Շնորհանդեսին ներկա էր նաեւ ԱԺ պատգամավոր Նիկոլ Փաշինյանը, ում բնորոշմամբ՝ մշակույթը, հատկապես գրականությունը, ստեղծում է այն կաղապարը, որի շուրջ ձեւավորվում են հանրությունն ու պետությունը. «Ճիշտն ասած՝ 2016 թ. ինքս ինձ համար հայտարարել էի ժամանակակից հայ գրականության ընթերցման տարի եւ, ցավոք, տարվա միայն մի մասը կարողացա հատկացնել դրան, բայց այն, ինչ հասցրի կարդալ, հասկացա, որ ամենակարեւոր գործը, որ արվում է Հայաստանում, հենց այս տեքստերի ստեղծումն է, որովհետեւ այդ տեքստերի մեջ կա բովանդակություն, եւ համոզված եմ՝ կան նաեւ լուծումներ, պարզապես պետք է ուշադիր ընթերցել եւ վերլուծել այդ տեքստերը: Ինչ վերաբերում է Արփի Ոսկանյանին, նշեմ, որ մեր համագործակցությունը` որպես ընթերցող եւ խմբագիր, շատ երկար տարիների պատմություն ունի: Ես ուրախ եմ արձանագրել, որ Արփի Ոսկանյանի գրածները «Հայկական ժամանակ» թերթում տպագրելը, պարտադիր, մի արդյունքի հանգեցրել են, եւ թերթի հեղինակությունը դրանից աճել է»։

Բանաստեղծ Հուսիկ Արան էլ հիշեց, որ Արփի Ոսկանյանի արձակ բանաստեղծություններին ծանոթացել է դեռ 1996-ին, երբ ինքը «Գարուն» ամսագրի գրականության բաժնի խմբագիրն էր, դրանք թեեւ 4 տարի անց տպագրվեցին «Գարունում», բայց միանգամից մեծ աղմուկ առաջացրին, եղան թե լավ, թե վատ կարծիքներ, բայց մի բան հստակ էր` ասպարեզ է մուտք գործել տաղանդավոր անհատականություն. «Արփին ինչ էլ որ գրի՝ քաղաքական հանելուկ, հոդված, պատմվածք, թե բանաստեղծություն, միեւնույն է՝ նրա ձեռագիրն ու սուր ընկալումը կա»։

Գրքի խմբագիրն է գրող Համբարձում Համբարձումյանը՝ Արփի Ոսկանյանի ամուսինը, եւ, ինչպես նշեց Արքմենիկ Նիկողոսյանը, բոլոր պատմվածքները, մինչեւ գրքում ընդգրկվելը, ստացել են Համբարձում Համբարձումյանի հավանությունը, ով իր խոսքում ավելի քան կարճ էր՝ իրեն հատուկ հումորով. «Ես Արփիի արձակը հավանում եմ։ Ինչ-որ մեկը պետք է գրվեր խմբագիր, ամենամոտ մարդը ես էի՝ ինձ գրեցին»։ 

Սոնա Ադամյան

Ամբողջական հոդվածը կարող եք կարդալ այս հասցեով՝ : https://hraparak.am/post/591f933ce3d84d0d37fc2b3b


 © 2008 - 2021 «Հրապարակ օրաթերթ»

16.07.2017

Հանդիպումներ «Ջազվե»-ում։ Լարս ֆոն Թրիերը



Աննան այս կյանքում երկու սեր ուներ՝ կինոն և ռեժիսոր Վռամ Երանյանը։ Կինոն սիրում էր մասնագիտության բերումով, իսկ Վռամ Երանյանին՝ բախտի բերմամբ։ Ճիշտ է, երբեմն թվում էր նրան, որ ոչ թե բախտի բերմամբ, այլ ճակատագրի թելադրանքով է սիրում, սակայն դա միայն երբեմն, հիմնականում Աննան երջանիկ էր և չէր պատկերացնում իր կյանքն առանց Վռամի ու կինոյի։
Նրանք ծանոթացել էին ՆՓԱԿ-ում կազմակերպվող կինոդիտումներին։ Այն ժամանակ Վռամը ռեժիսորական առաջին փորձերն էր անում, իսկ Աննան դեռ կիոնգիտություն էր սովորում Կինոյի և թատրոնի պետական ինստիտուտում։ Սկզբում պարզապես հանդիպում էին ՆՓԱԿ-ում, հետո սկսեցին քննարկել ֆիլմերը, որ դիտում էին, մի օր էլ Վռամն ասաց. «Վաղը «Ոսկե ծիրանի» բացումն է, կգա՞ս՝ իրար հետ գնանք»։

11.07.2017

Ծնողների հետ բարդ հարաբերությունների մասին


Ծնողներս միշտ ընդդիմանում ու հանդիմանում էին ինձ.
սկզբում պետական դրոշը շարֆի տեղ կապելու
և կարմիր շրթներկ քսելու առիթով,
ապա՝ հագուկապիս չհետեւելու, չշպարվելու
և ինձ կանացի տեսքի չբերելու համար։
Նրանք դեմ էին, որ լինեմ ապրանք
կամ դառնամ տնային տնտեսուհի,
բայց դեմ էին նաև, որ սովորեմ ֆիզմաթ դպրոցում
ու դառնամ աստղաֆիզիկոս,
ապա դեմ էին, որ ընդունվեմ թատերական ինստիտուտ
և դառնամ ռեժիսոր,
նրանք դեմ էին, որ ես շատ մեծ նվաճումներ ունենամ
և համաձայն չէին, որ դրանք լինեն փոքր։
Նրանք դեմ եղան, որ ամուսնանամ 17-ում,
իսկ 18-ս լրանալուն պես՝
կյանքս էին ուտում, որ չեմ ամուսնանում։
Նրանց երբեք դուր չէր գալիս իմ այդ պահի ընկերուհին
և հանգամանքը, որ ընկերներս մեծ մասամբ տղաներ են,
կասկածելի էր թվում նրանց,
իսկ եթե աղջիկներն ընկերներիս մեջ ավելի շատ էին լինում,
դա նրանց կասկածելի էր թվում նույնիսկ էլ ավելի։
Նրանց երբեք դուր չէին գալիս տղամարդիկ,
որ դուր էին գալիս ինձ։
Նրանց դուր չէր գալիս, որ մեծամիտ եմ,
ապա դուր չէր գալիս, որ համեստ եմ պահում ինձ։
Նրանց դուր չէին գալիս իմ երկար փեշը և կարճ տաբատը։
Նրանք ընդդիմանում էին իմ բոլոր ցանկություններին,
և ամենեւին կարևոր չէր, թե ես ինչ եմ ցանկանում,
ինչ էլ դա լիներ, նրանք դիմադրելու էին,
ասես ես էի նրանց ծնողը,
իսկ նրանք՝ անցումային տարիքում մնացած
իմ պատանի երեխաները։

2016

05.07.2017

Երազի երազում



Իմ այսօրվա երազում աղմուկ կար ու շատ մարդ։
Հեռավոր ծանոթների հետ խոսում, ծիծաղում էինք,
գրկախառնվում ու համբուրվում էինք,
իսկ իրար հետ պահում էինք մեզ անծանոթների նման,
որոնց պետք է ինչ-որ մեկը ծանոթացնի։
Բայց մեր ընկերների մտքով դա չէր անցնում,
ու մենք ուրախ էինք, որ ոչ ոք
հումորի այդքան զգացում չունի։

05.06.2017

Սիրային բանաստեղծություն

Ես ուզում եմ անընդհատ պատմել նրա մասին,
Բայց միայն ինձնից եմ խոսում։
Ոչինչ չեմ կարող ասել նրա մասին,
Ես բոլորովին չեմ ճանաչում նրան։
Եվ ինչպե՞ս կարող էի ճանաչել նրան՝ սիրելով,
Սիրելով՝ ես միայն ինձ եմ ճանաչում։
Եւ ինչքան շատ եմ ճանաչում ինձ,
Այնքան ինձ ավելի անծանոթ եմ դառնում։
Ես՝ մի անհատակ ու մութ օվկիանոս,
Որի խորքն եմ սուզվում՝ շունչս պահած,
Ու հա թվում է ինձ, թե ուր որ է՝ շունչս կհատնի,
Իսկ հատակը չի երեւում, եւ վեր լողալն է այլեւս անհնար...

4․06․17



26.03.2017

Arpi Voskanyan / Death of the Author





Become an Architect

It is already three days that I am waking up ashamed and happy,
like a married woman,
who in her dream has fallen in love with a man
and thinks about him all day
and does not know how to look at her husband
whom she loves and respects
and has no intention of leaving...